Amaurilhoun
Vaccinium myrtillus
Ericaceae
Àutri noum : Agies, Maurilho, Aniroun, Eìse, Brimbalié.
Noms en français : Myrtille, Airelle.
Descripcioun :L'amaurié (aiges en Alouos 04) es uno pichoto planto bouissounouso que trachis sus li relarg safranous de mountagno. Fai de pichòti flour roujo en campano que se duerbon en meme tèms que li fueio. Se destrìo de l'aire-negre qu'a de fueio dentado e pas roundo.
Usanço :Cadun counèis lou bon goust dis amaurilhoun que podon èstre manjado de d'ùni biais (coume en tarto, ço que se fai proun dins d'ùni relarg dis Aup). Es un fru qu'a proun de qualita : èi riche en vitamino (A pèr la visioun au calabrun), en fibro, en antióussidant... Ei vertuous contro li proublèmo de memòri, la fouiro e proun enca. La tisano de fueio èi diuretico. Pèr pas aganta l'ekinococoso, vau mies faire couire li brimbello.
Port : Aubret
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Vaccinium
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Champino
- Fourèst
- Tourbièro
Estànci : Coulinen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Vaccinium myrtillus L., 1753
Erbo-grasso(-d'Arvet)
Pinguicula arvetii
Lentibulariaceae
Noms en français : Grassette d'Arvet-Touvet, Langue-d'oie.
Descripcioun :L'erbo-grasso-d'Arvet trachis dins lis Aup dóu miejour, dins li riéusset e àutri relarg bagna. Es uno planto carnivoro que pòu aganta de bestiouno emé si fueio pegouso à bord envertouia. Se destrìo de l'erbo-grasso s.s. à si péu de gorjo en masso au bout (L/l<2,5). Èi proche de Pinguicula reichenbachiana que l'esperoun fai mai de 35 % de la longour de la corollo e que trachis mai bas dins la Vesùbi e la Rouia.
Usanço :Dèu agué li mémi prouprieta que Pinguicula vulgaris. Pamens sarra pas poussible de la culi qu'es aparado.
Port : Erbo
Taio : 5 à 20 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pinguicula
Famiho : Lentibulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 25 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si (Ca)
Autour basso e auto : 1800 à 2600 m
Aparado :
Vo
Jun à juliet
Liò : Riéusset
- Sourgènt
- Tepiero umido
- Roucas umide
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Pinguicula arvetii P.A.Genty, 1891